Kiedy pracodawca może wymagać zaświadczenia o niekaralności?

Jeśli szukasz pracy w Częstochowie i byłeś karany, sprawdź, w jakich zawodach nie wolno Ci podjąć zatrudnienia. Ogłoszenia praca Częstochowa GoWork, w polu “wymagania”, zawierają informację o tym, czy pracodawca poprosi o zaświadczenie o niekaralności, czy też nie.

W procesie rekrutacyjnym oraz już po zapadnięciu decyzji o zatrudnieniu pracodawca może poprosić przyszłego pracownika o podanie mu jego danych osobowych. Mowa m.in. o dacie urodzenia, numerze pesel, adresie zamieszkania, numerze konta bankowego lub przebiegu dotychczasowej kariery zawodowej. Zazwyczaj dane te nie mogą jednak dotyczyć tego, czy pracownik był w przeszłości karany.

Żądanie takiej informacji przez pracodawcę musi być poparte odpowiednim przepisem prawnym. Może to być np. Ustawa o pracownikach samorządowych, Ustawa o ochronie osób i mienia czy Ustawa o Krajowym Rejestrze Karnym. Te akty prawne dotyczą m.in. wymagań, co do osób, które mogą wykonywać konkretne zawody. Chociaż każdy pracodawca chciałby wiedzieć, czy nie zatrudnia osoby mającej w przeszłości problemy z prawem, przedstawiciele tylko niektórych profesji mają obowiązek dostarczenia zaświadczenia o niekaralności. Żądanie tego dokumentu od innych jest sprzeczne z kodeksem pracy.

W jakich zawodach na pewno jest potrzebne zaświadczenie o niekaralności?

Co istotne, pracownik ma prawo uzyskać zaświadczenie o niekaralności i przedstawić je pracodawcy nawet wtedy, gdy zatrudniający tego nie wymaga. Jest to działanie dobrowolne i warto je podjąć, jeśli sądzimy, że pracodawca waha się przed zatrudnieniem nas, bo z jakichś względów nie jest pewny naszej uczciwości.

Przykładowe zawody, do wykonywania których potrzebne jest zaświadczenie o niekaralności:

• nauczyciel,
• policjant,
• ochroniarz,
• komornik,
• agent ubezpieczeniowy,
• prokurator,
• detektyw,
• sędzia,
• urzędnik,
• doradca i kontroler skarbowy,
• strażnik graniczny,
• wychowawca kolonijny,
• pilot wycieczek.

Nie jest to pełna lista zawodów, w których pracownicy muszą wykazać niekaralność. O zawodach tych mówi mnoga liczba dokumentów prawnych, dlatego stworzenie kompletnej listy nie jest możliwe. Zatem, jeśli mamy wątpliwości co do tego czy pracodawca ma prawo żądać od nas zaświadczenia o niekaralności, warto poprosić, aby wskazał podstawę prawną swoich działań.

Jak uzyskać zaświadczenie o niekaralności?

Droga elektroniczna to najszybszy i najwygodniejszy sposób na uzyskanie zaświadczenia o niekaralności. Aby móc z niej skorzystać wystarczy posiadać kwalifikowany podpis elektroniczny, podpis zaufany albo podpis osobisty i założyć konto na stronie Krajowego Rejestru Karnego. Należy także przygotować się na opłatę w wysokości 20 zł, która może być uiszczona wyłącznie drogą elektroniczną.

Co istotne, wydruk otrzymanego online  zaświadczenia o niekaralności jest nieważny! Dokument należy przekazać pracodawcy wyłącznie w formie elektronicznej, np. na nośniku takim jak pendrive. Tylko taki plik zachowuje swoją wartość.

Zaświadczenie o niekaralności można także odebrać osobiście w punkcie informacyjnym Krajowego Rejestru Karnego. W Częstochowie taki punkt mieści się przy ul. Dąbrowskiego 23/35 w budynku Sądu Okręgowego. Interesanci przyjmowani są tu w godzinach: 8 - 18 w poniedziałki i od 8 do 15.15 w pozostałe dni robocze. Codziennie od 12:10 do 12:30 urzędnicy mają przerwę.

Każdy petent zostanie poproszony o wypełnienie stosownego formularza oraz uiszczenie opłaty w wysokości 30 zł. Zaświadczenia o niekaralności wydawane są najczęściej niezwłocznie, nie trzeba na nie czekać.